Nowe rozwiązanie ewidencji wydajności w sieci SŽDC

Opłat za korzystanie z linii kolejowych pilnuje „Kapo”

Pomiędzy państwową organizacją Zarząd Czeskiej Infrastruktury Kolejowej (SŽDC) a spółką OLTIS Group a.s. został podpisany protokół akceptacji dotyczący rozwiązania systemu informatycznego KAPO. Zadaniem tego systemu jest Kalkulacja Opłat za korzystanie z linii kolejowych (ŽDC) będących w posiadaniu SŽDC, jako zarządcy linii kolejowych. Dla SŽDC oznaczało uruchomienie systemu zapewniającego poprawne funkcjonowanie zliberalizowanego rynku przewozów kolejowych dosłownie sprawę kluczową. Roczna suma opłat od przewoźników za korzystanie z ŽDC oscyluje około 4,5 mld. CZK, stąd też jakikolwiek błąd w opłatach oznaczałby, albo wystąpienie spadku utargu z eksploatacji linii kolejowych, lub odwrotnie zakwestionowanie i zgłaszanie reklamacji ze strony przewoźników.

Jak dotychczas stosowano bowiem do rozliczeń i kalkulacji opłat od korzystania z ŽDC obecnie już przestarzały system TP412, charakteryzujący się ręcznym gromadzeniem danych z tzw. Wykazów wagonów w składzie pociągu. Nowe rozwiązanie KAPO przynosi nie tylko eliminację wspomnianych wykazów, jednak przede wszystkim zasadniczy wzrost jakości danych, których źródłem stają się obecnie systemy informatyczne eksploatacji koleji: ISOŘ KADR (sprzedaż pojemności linii kolejowej, zamówienia tras przejazdu i utworzenie rozkładu jazdy pociągu w trybie ad hoc), KANGO (utworzenie rocznego rozkładu jazdy), ISOŘ CDS (Centralny system dyspozytorski, śledzenie rzeczywistego przebiegu ruchu kolejowego) oraz REVOZ (rejestr wagonów kolejowych). Zwiększenie jakości i dokładności pobierania opłat i z tym związana maksymalna eliminacja reklamacji zgłaszanych przez przewoźników, stanowi cel całego rozwiązania informatycznego systemu KAPO. Dodatkowa korzyść to minimalizacja wszelkiej ręcznej pracy i dostarczenie wiarygodnej, pełnej statystyki wskaźników naturalnych (brtkm, pockm) w sieci kolejowej.

Główny nacisk podczas projektowania systemu informatycznego KAPO kładziono na uruchomienie jądra kalkulacyjnego systemu, włącznie z importem danych ze systemów źródłowych, kontroli spójności danych oraz pełnowartościowych algorytmów służących do kalkulacji opłat, zgodnie ze stosownymi przepisami prawa, włącznie z ważnymi, ogłoszonymi cenami i wyjątkami (Rozporządzenie Ministra Finansów w sprawie maksymalnych cen za korzystanie z ŽDC, Oświadczenie o liniach kolejowych oraz Biuletyn Przewozów i Taryf). Pozornie prosta kalkulacja, wymaga jednak rozwiązania dużej liczby niebanalnych problemów, spośród których do najważniejszych należy zaliczyć łączenie w pary zamówionych pociągów z rzeczywiście zrealizowanymi pociągami (automatycznie i ręcznie). Kolejną komplikację stwarzała konieczność znalezienia mechanizmów wdrożenia cen ofertowych dla przewoźników, w przeszłości znanych pod terminem zniżki, np. dla przewozów kombinowanych i poszczególnych przesyłek wagonowych. Produktem docelowym systemu w stosunku wobec przewoźnika jest oczywiście faktura wystawiana za korzystanie z drogi kolejowej wraz z tzw. kwitem dostawy, zawierającym szczegółowy rozkład ceny łącznej do poziomu poszczególnych pociągów.

Dzięki profesjonalnemu doświadczeniu zespołu projektanckiego z zakresu transportu i informatyki, wykorzystaniu własnej firmowej platformy aplikacyjnej oraz nowoczesnych technologii, prace rozwojowe udało się zakończyć w niespełna 9 miesięcy od zawarcia umowy. Projektanci w ten sposób dowiedli, że również i tak bardzo skomplikowany system będący pod specjalnym nadzorem, można zrealizować. Część składową zlecenia stanowi oprócz opisanego rozwoju systemu, także i zapewnienie eksploatacji systemu włącznie z usługą service desk.