Współpraca na rzecz przyszłości kolei: Innowacje, digitalizacja i zrównoważony rozwój w projektach europejskich

Transport i logistyka na kolei przechodzą rewolucję — digitalizacja, sztuczna inteligencja i automatyzacja zmieniają sposób planowania, zarządzania i optymalizacji transportu towarów i osób. Nasza firma jest częścią tej transformacji jako aktywny partner w międzynarodowych projektach badawczych, które łączą instytucje akademickie, przewoźników i specjalistów IT. Wspólnie poszukujemy rozwiązań dla bardziej wydajnego, ekologicznego i lepiej połączonego sektora kolejowego.

W 2025 roku OLTIS Group będzie zarządzać łącznie 9 projektami. Do dotychczasowych trzech projektów – FP5 – TRANS4M-R z programu Europe’s Rail, SDMMS (Secure Digital Military Mobility System) z Europejskiego Funduszu Obronnego (EDF) i X4ITS (Central European cross-border cooperation for ITS) z programu CEF2 – w ubiegłym roku dołączyło sześć kolejnych.

Jednym z nich jest projekt AISTAR – Wykorzystanie sztucznej inteligencji we wsparciu kontroli ruchu w kolejowym transporcie towarowym, wspierany przez program Transport 2030 Agencji Technologicznej Republiki Czeskiej. Projekt ten jest realizowany przez OLTIS Group we współpracy z ČD Cargo i Uniwersytetem w Pardubicach. Celem jest opracowanie oprogramowania wykorzystującego sztuczną inteligencję (AI) do wspierania decyzji dyspozytorów w krótkoterminowym planowaniu i zarządzaniu operacyjnym kolejowym transportem towarowym.

Kolejne cztery projekty zakończyły się sukcesem w ramach międzynarodowego programu współpracy w obszarze badań, rozwoju i innowacji INTER-EUREKA.

TIARA – Inteligentny wagon kolejowy koncentruje się na wyposażeniu wagonów kolejowych w funkcje telematyczne i czujniki oraz na opracowaniu kompleksowego rozwiązania do monitorowania parametrów operacyjnych wagonów. Przy realizacji tego projektu firma JERID współpracuje ze swoimi partnerami LEVEL i Tatravagonka.

W ramach projektu DIGIMON – Digitalizacja dla multimodalnych centrów logistycznych, CID International we współpracy z OLTIS Polska i Politechniką Warszawską koncentruje się na wdrażaniu nowych technologii informatycznych dla operatorów śródlądowych multimodalnych centrów logistycznych. Celem jest usprawnienie przepływu informacji nie tylko w obrębie terminali, ale także w całym multimodalnym łańcuchu logistycznym.

Projekt RENOIR – Optymalizacja zarządzania operacyjnego w transporcie kolejowym z wykorzystaniem sztucznej inteligencji jest, obok projektu AISTAR, naszym kolejnym przedsięwzięciem w zakresie wdrażania sztucznej inteligencji (AI) do procesów kontroli operacyjnej w transporcie kolejowym. W ramach tego projektu firma OLTIS Group, we współpracy w ramach konsorcjum z: Uniwersytetem Żylińskim w Żylinie, Uniwersytetem w Pardubicach oraz RPP International, opracowuje moduł ekspercki, którego zadaniem będzie odczytywanie rzeczywistych danych referencyjnych z naszych podstawowych systemów i umożliwienie ich wykorzystania w narzędziach optymalizacyjnych wykorzystujących elementy sztucznej inteligencji. Chodzi o pośredniczenie w dwukierunkowej komunikacji między systemami informatycznymi zarządzającymi transportem kolejowym a narzędziami optymalizacyjnymi wspierającymi zarządzanie operacyjne i procesy decyzyjne w celu stworzenia i walidacji wystarczającej bazy wiedzy dla przyszłej automatyzacji tych procesów.

Czwartym projektem w ramach programu INTER-EUREKA jest projekt CarbonMASTER, pełna nazwa: ESG – Zrównoważone i odpowiedzialne przedsiębiorstwo. Skrót ESG (Environmental, Social and Governance) w uproszczeniu odnosi się do wpływu firmy na środowisko, a więc do analizy zrównoważonego rozwoju i społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw poprzez mierzalne kryteria. Partnerzy OLTIS, OLTIS Slovakia i RELIANT w tym projekcie skupią się na specyfice sektora transportu, spedycji i logistyki. Celem jest stworzenie oprogramowania wspierającego gromadzenie danych dotyczących emisji dwutlenku węgla oraz obowiązkowe raportowanie zgodnie z dyrektywą ESG i powiązanymi wymogami prawnymi.

Ostatnim udanym projektem ubiegłego roku jest OPERATOR – Usunięcie barier interoperacyjności między podmiotami w kolejowym transporcie towarowym, ze szczególnym uwzględnieniem przewozów intermodalnych, złożony w ramach konkursu CEF Transport 2023. Głównym celem projektu jest wdrożenie standardu TAF TSI wymiany danych w systemach informatycznych wykorzystywanych przez operatorów intermodalnych na terminalach przeładunkowych do planowania i operacyjnego zabezpieczania swojej działalności. W ramach projektu OLTIS Group, OLTIS Polska i CID International będą realizować planowane rozwiązanie we współpracy z firmami KARPIEL, CLIP Terminals i PKP Cargo International.

W ramach ciągłego poszukiwania nowych możliwości do niedawno zakończonego konkursu CEF Transport 2024 zgłoszono trzy propozycje projektowe.

OLTIS Group, jako lider konsorcjum projektowego, wraz z sześcioma partnerami z Czech, Słowacji i Węgier, złożył projekt RB4Rail – Usunięcie barier w wymianie danych między podmiotami w transporcie kolejowym. Jego głównym celem jest wdrożenie standardu komunikacyjnego TAF TSI u uczestniczących przewoźników, z uwzględnieniem specyfiki krajowej, różnic w poziomie implementacji TAF TSI w poszczególnych państwach członkowskich UE oraz możliwych zmian wynikających z trwającego procesu rewizji, którego efektem będzie m.in. nowa dyrektywa TSI Telematics. Projekt obejmuje również eliminację barier w komunikacji transgranicznej z uczestnikami łańcucha transportowego z Ukrainy.

W ramach konsorcjum ponad 50 podmiotów badawczych z 21 państw członkowskich UE OLTIS Group, wraz z partnerami Orlen UNIDO i ČD Cargo Logistics, dołączył do projektu eFTI4LIVE – elektroniczne informacje o transporcie towarowym na żywo, który pod przewodnictwem hiszpańskiego Ministerstwa Transportu ma na celu kontynuację wcześniejszych udanych inicjatyw eFTI4EU i eFTI4ALL, a także znaczące wsparcie wdrażania wymagań europejskiego Rozporządzenia eFTI, którego głównym celem jest digitalizacja wymiany danych w transporcie towarowym.

Postaramy się kontynuować sukces projektu OPERATOR w ramach projektu BRIDGE – Wzmacnianie wytrzymałego i zrównoważonego ekosystemu cyfrowej wymiany danych o intermodalnym transporcie towarowym od drzwi do drzwi, którego liderem jest UIRR (Międzynarodowy Związek Towarzystw Przewozów Szynowo-Drogowych). Wśród 20 uczestników z 10 krajów UE, OLTIS Group, CID International oraz Bulk Transshipment Slovakia skoncentrują się na implementacji TAF TSI u operatorów terminali intermodalnych.

Oczekujemy, że wyniki CEF Transport 2024 zostaną ogłoszone w połowie 2025 roku.

Naszym najnowszym przedsięwzięciem w obszarze międzynarodowych projektów jest niedawno złożony projekt SHIFT – Zrównoważone nawyki włączania lokalnych społeczności do planów wsparcia transportu miejskiego. W ramach programu Horizon Europe stworzono 5 tzw. misji (EU Missions), z których jedną jest „100 neutralnych klimatycznie i inteligentnych miast do 2030 roku” (misja „Miasta”, w której jedynym uczestnikiem z Czech jest miasto Liberec). W ramach tej misji ogłoszono niedawno 4 konkursy, jednym z nich był „Mobility Management Plans and Behavioural Change”. Do tego konkursu został zgłoszony projekt SHIFT, którego celem jest ocena planów mobilności w miastach biorących udział we wspomnianej misji klimatycznej oraz znalezienie właściwej drogi, tj. analiza uzyskanych doświadczeń i opracowanie zbioru wskazówek i rekomendacji, jak postępować, aby osiągnąć zamierzone zmiany w zachowaniach pasażerów. Zadaniem OLTIS Group jest przede wszystkim wsparcie zaangażowania miasta Liberec. Kolejnymi miastami, w których wyniki projektu będą pilotażowo realizowane i monitorowane, są Barcelona, Belgrad, Dublin i Mediolan. Wierzymy, że udział w projekcie, który koncentruje się na wprowadzaniu zmian w zarządzaniu transportem mających na celu dekarbonizację całego sektora transportu oraz ocenę ich społecznej akceptacji, będzie również wzbogacającym doświadczeniem dla naszej grupy.

Nasz udział w tych projektach dowodzi, że modernizacja kolei to nie tylko kwestia technologii, ale przede wszystkim współpracy – między państwami, sektorem akademickim i komercyjnym oraz poszczególnymi ogniwami łańcucha logistycznego. Dziękujemy wszystkim partnerom za współpracę.